Hoe doe je dat dan; “onthaasten”? Het is een vaak gestelde vraag.
Wat belangrijk is; durf te experimenteren en ontdek nieuwe dingen, beweeg en doe eenvoudige oefeningen, ga in korte momenten bewuster ademen, geef gewaarwordingen de kans om ze te voelen. Creëer een stukje ruimte en tijd voor jezelf om letterlijk stil te vallen. Dat mag onder een boom, maar dat kan ook in het zand, op een berg, in je hangmat of gewoon in de zetel. Doe het echter bewust en luister naar wat je lichaam zegt, durf gewoon te voelen wat er is, zonder oorzaken te zoeken of conclusies te trekken.
Mijn voorkeur gaat naar het blootvoets in de tuin lopen, me bewust te worden van het contact met het gras en de bodem, het opvangen van de geluiden, het bewonderen van de plantengroei, de bloemen en het rijpende fruit, de geluiden van vogels, geuren en zoveel andere dingen. Je zou dit ook mindfulness kunnen noemen, maar het hoeft zelfs geen naam te krijgen. Mijn trouwe lezers herkennen dit ritueel en ik weet inmiddels dat er verschillende onder jullie zijn die deze gewoonte overnemen en daar intens van genieten.
Het “stilvallen” is een belangrijke fase om voor jezelf (en in jezelf) ruimte te ontdekken.
Wat gebeurt er dan?
Op het moment dat alles stilvalt en het denken stopt, ga ik ook andere dingen opmerken.
Hier ontstaan ook mijn leiderschapsmetaforen.
Ik merkte bijvoorbeeld op dat er in de tuin een specifiek biotoop ontstaan is, dat verschillend is van hoe het er jaren terug uitzag. Velen onder jullie weten dat ik ooit afstudeerde als landbouwkundig ingenieur met specialisatie in de plantenbescherming. Ik werd tijdens die studie vooral gevormd om ziektebeelden van planten te herkennen en daarvoor de nodige remedies en beschikbare middelen in te zetten om “plagen en ziektes” te bestrijden. In mijn eigen tuin vertaalde zich dat in een afgemeten geheel met een gemillimeterd gazon en een kast met chemische hulpmiddelen om alles “gezond” te houden.
Ik liep toen ook regelmatig in de tuin, maar voornamelijk zoekend naar onkruid om het dan te verwijderen en alert voor “beestjes en ziektes” om bij een kritische drempel in te grijpen om luizen, ongedierte en schimmels geen kans te geven. Het betekende ook dat mijn weinige vrije tijd voor een deel opging in hard werken in de tuin en regelmatig “bijsturen”. Het resultaat zag er toen strak en mooi uit, maar echt evenwicht kreeg geen kans. Naast een drukke job, spendeerde ik uren in de tuin en liet me zelfs bijstaan om alles gedaan te krijgen.
Dit heeft eigenaardig genoeg veel gemeen met het oude leiderschapsmodel, waarbij de leider een strakke structuur neerzet en daarbij regelmatige controles uitoefent om iedereen “bij de les” te houden en bij te sturen waar nodig. Om dit effectief te kunnen doen werden technieken aangeleerd om de rol van leider efficiënter te kunnen uitoefenen. Er wordt hard opgetreden bij fouten of ongewenste attitude. Middelen en mensen worden ingezet om vooropgestelde resultaten kost wat kost te behalen. Discipline, in de lijn lopen, hiërarchie, aandacht voor alles wat moet gedaan worden… horen thuis in dit plaatje.
Deze voorbije weken heb ik in mijn tuin regelmatig terug gedacht aan die voorbijgestreefde aanpak. Tijdens mijn pauzemomenten in de tuin zag ik vorige week een egeltje op wandel tussen de fruitbomen. Ik zag Lieve-Heers-beestjes (de natuurlijke vijand van bladluizen) op de beukenhaag. Vandaag zag ik twee kleine padden tussen de bloemen en daarnet werd ik verrast door een zwerm actieve en spelende staartmeesjes.
Naast de schoonheid van dit spektakel is er echter veel meer gaande.
Door het feit dat ik de afgelopen jaren vooral aandacht heb gegeven aan het voeden van gewenste planten (met organische meststoffen) kreeg onkruid letterlijk minder plaats en minder kans. Ik gebruik geen chemische bestrijdingsmiddelen meer, waardoor in de tuin natuurlijke predatoren, zoals de meesjes (die zich tegoed doen aan de wolluizen) veel vaker op bezoek komen. Last but not least betekent het ook dat de werkdruk voor mij tot een strikt minimum is teruggevallen. Ik ga uiteraard hier en daar nog wel een onkruidplantje verwijderen, maar ik heb vooral tijd om te genieten van de schoonheid.
Hier zijn veel gelijkenissen met het moderne leiderschap, waarbij de leider vooral oog heeft voor een gezonde werkomgeving, aandacht voor de waarden en de cultuur binnen de organisatie. Deze leider gaat zo min mogelijk bijsturen, wat ook niet nodig is als de visie helder is en de cultuur gezond is. Hier worden doelen middelen om mensen te laten evolueren naar de beste versie van zichzelf. Dit vergt een heel andere aanpak en is er vertrouwen nodig in de kwaliteiten, talenten en het commitment van de medewerkers. De verantwoordelijkheid van de leider wordt hierdoor niet minder groot, maar de invulling is anders.
In deze omgeving zorgt een gezonde interactie en duidelijkheid in de afspraken dat er een gezonde basis wordt gevormd om duurzaam te groeien.
Hoe is het jouw omgeving gesteld? Hoe is het leiderschap in jouw bedrijf? Is er ruimte, voeding, structuur aanwezig waarin mensen kunnen groeien om samen een gemeenschappelijk doel te realiseren.
Ik ben benieuwd naar jouw verhaal en welke inzichten jij kreeg tijdens deze heerlijk zomer.