Het ideale leiderschap ligt vaak tussen de extremen van autoritair en te meegaand leiderschap. Een effectieve leiderschapsstijl in de hedendaagse werkomgeving is flexibel en adaptief, en combineert elementen van verschillende stijlen afhankelijk van de context en behoeften van de organisatie en haar medewerkers.
Wat zijn gangbare leiderschapsstijlen van het moment?
Situationeel leiderschap
Deze stijl benadrukt dat er geen ‘one-size-fits-all’ oplossing is.
Het vereiste gedrag van de leider zal aangepast zijn aan zowel de maturiteit en vaardigheden, maar ook de motivatie van individuele teamleden én aan specifieke situaties.
Flexibiliteit is hier de sleutel.
Je blijft als leider trouw aan jezelf en aan de bedrijfswaarden (en regels).
Transformationeel leiderschap
Transformationeel leiderschap inspireert medewerkers om hun eigen verwachtingen te overtreffen, stimuleert innovatie en verandering.
Autoritatief leiderschap
Autoritatieve leiders bieden duidelijke richting en visie, terwijl ze medewerkers aanmoedigen om mee te denken en zelf beslissingen te nemen binnen de gestelde kaders. Dit verschilt van autoritair leiderschap doordat het ruimte biedt voor inbreng en eigen verantwoordelijkheid. Het bevordert een sterke teamcultuur. Het biedt een balans tussen het strikt autoritaire en het geheel vrijblijvende leiderschap.
Participatief leiderschap
Bij participatief leiderschap worden beslissingen genomen met inbreng van het hele team.
Dit kan leiden tot hogere tevredenheid en betrokkenheid, maar kan soms traag zijn in situaties waar snelle besluitvorming vereist is. Het verhoogt betrokkenheid en samenwerking en kan daardoor motivatie en innovatie stimuleren.
Visionair Leiderschap
Visionaire leiders zijn in staat een duidelijke en inspirerende visie voor de toekomst van het bedrijf te schetsen. Dit helpt medewerkers te motiveren en hen te verenigen rond gemeenschappelijke doelen.
Coachend leiderschap
De nadruk ligt hier op de ontwikkeling en groei van de medewerkers.
Een coachende leider helpt zijn teamleden hun volledige potentieel te bereiken.
Er is een heel scala aan leiderschapsstijlen tussen de strakke, op macht gebaseerde autoritaire aanpak en de softe, overleggende aanpak, die (soms terecht) als ‘fluffy’ wordt gezien.
Zoals altijd begint het bij bewustwording van jouw “eigen stijl”.
Wil je die graag verkennen? Dan kan ik je ons webinar rond de “Leiderschapsstijlen” aanraden.
De balans vinden
Leiderschap is een voortdurende evenwichtsoefening tussen richting én ruimte geven.
De beste leiders zijn degenen die feilloos herkennen wanneer ze directiever moeten zijn en wanneer ze meer vrijheid en verantwoordelijkheid aan hun team kunnen geven.
Door een balans te vinden tussen deze stijlen, kunnen leiders effectief reageren op de behoeften van zowel hun organisatie als hun medewerkers. Het gaat ook over het juiste accent leggen op meer het ene of het andere naargelang wat nodig is.
De verschillende stijlen zijn uiteraard maar een houvast voor jou.
De fase waarin je bedrijf of je medewerkers zich bevinden, bepaalt wat nodig is.
Maar… het type leiderschap dat je kiest moet sowieso bij jou als persoon passen.
Vertrek steeds vanuit je waarden. Dit zijn jouw fundamenten.
Heb je niet direct zich op jouw “stijl” of wat er precies nodig is om je medewerkers te overtuigen om mee te bouwen aan de bedrijfsmissie? Dan kunnen lessen uit de natuur (met name uit de paardenwereld) voor jou praktischer zijn.
Uit de natuurstudie van kuddegedrag bij paarden leren we dat er drie leiderschapsposities zijn, die ook perfect toepasbaar zijn in “jouw wereld en in je bedrijf”:
- “Mannelijk” leiderschap (de hengst) is vooral stuwend en (bij)sturend om de kudde op te drijven wanneer er gevaar is. Voortdurend alert, krachtig aanwezig én beschermend.
Deze leiderschapspositie is ACHTERAAN! - “Vrouwelijk” leiderschap (de (alfa)merrie) is intuïtief, visionair en geeft de weg aan. Rust, integriteit en voorwaartse energie zijn hier toonaangevend.
Deze leiderschapspositie is VOORAAN! - Coachend leiderschap (rijpere paarden in de kudde) is ondersteunend en bemiddelend. Deze leiderschapspositie is wisselend, maar voornamelijk naast en/of tussen de kudde.
De grootste gemene deler hierin is authenticiteit en gecentreerd AANWEZIG zijn in het moment.
In welke positie vertoef jij meestal (en is dat de meest effectieve) om dingen gedaan te krijgen en je mensen mee te krijgen?
Weet ook dat de wet van vermenigvuldiging ervoor zorgt dat jouw leiderschap zich telkens weer verderzet binnen je bedrijf. Afhankelijk van het voorbeeld dat je geeft, zal de draagkracht binnen jouw organisatie groeien of juist onder druk komen.
De ultieme droom van veel leiders is een zelfsturend bedrijf.
Wil jij de leider zijn van een bedrijf waar mensen groeien in de verantwoordelijkheden, die ze aankunnen en opnemen? Dan is het belangrijk om je bewust te worden.
Werk hier stap voor stap naar toe, blijf authentiek flexibel en participatief leiden.
- Kijk zonder oordeel naar de situatie.
- Luister naar je medewerkers.
- Stel de juiste diagnose.
- Stem je stijl af op wat nodig is op dat moment.
- Geef hen kansen. Ontplooi!
- Blijf steeds handelen vanuit jezelf, wees authentiek.
De kwaliteit en het niveau van je leiderschap zal afhangen van het spectrum aan stijlen die jij aankan, waar jij je goed bij voelt.
Welke stijl(en) heb jij jezelf, bewust of onbewust, al eigen hebt gemaakt of waar heb jij je in verdiept? Er is altijd ruimte om bij te leren of te verfijnen!
We hopen dat deze inzichten je helpen bij het ontwikkelen van een AUTHENTIEKE leiderschapsstijl.
Wij gaan hierover uiteraard ook graag met jou in gesprek.
Ben je klaar om te evolueren en wil je begeleiding dan staan we ook paraat.